ยุงเป็นแมลงดูดเลือดที่กัดแล้วทำให้เกิดอาการคัน และสามารถแพร่กระจายโรคต่าง ๆ ได้ เช่น ไวรัสเวสต์ไนล์ ซิกา ไข้เลือดออก และมาลาเรีย รายงานปีค.ศ. 2021 จากองค์การอนามัยโลกคาดการณ์ว่าในปี 2020 มีผู้ป่วยโรคมาลาเรีย 241 ล้านรายและมีผู้ผู้คนทั่วโลกที่เสียชีวิตจากโรคมาลาเรียถึง 627,000 รายอีกด้วย
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น มีหลายวิธีที่ผู้คนสามารถทำได้เพื่อป้องกันตัวเองจากยุง หรือลดจำนวนยุง เช่นการทำให้พวกมันสืบพันธุ์ได้ยากขึ้น
เจสสิก้า แดมิอาโน ผู้เชี่ยวชาญด้านการทำสวน ซึ่งเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับการทำกิจกรรมกลางแจ้งให้แก่เอพี โดยในเรื่องล่าสุดแดมิอาโนกล่าวว่า การควบคุมที่ดีที่สุดคือการป้องกัน ซึ่งเธอได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีลดจำนวนยุงในที่อยู่อาศัยด้วย
อาจดูเหมือนยากที่จะหลีกเลี่ยงยุง บางพื้นที่ของโลกมีประชากรยุงหนาแน่น ผู้ที่อาศัยอยู่ใกล้แหล่งน้ำอาจพบยุงมากกว่าที่อื่น ๆ แต่ก็มีมาตรการหลายอย่างที่สามารถทำได้เพื่อลดจำนวนยุงให้น้อยลง
ทั้งนี้ ยุงต้องการน้ำเพียงไม่ถึงหนึ่งเซนติเมตรสำหรับการวางไข่ ตัวเมียสามารถวางไข่ได้ครั้งละหลายร้อยฟอง ดังนั้นให้ตรวจสอบดูว่าบริเวณที่อยู่อาศัยมีน้ำขังหรือไม่ ซึ่งน้ำนั้นถูกเก็บกักไว้ได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นในภาชนะขนาดเล็ก เช่น ของเล่นเด็ก ฝาถังขยะ หรือหม้อหุงต้ม ควรกำจัดน้ำขังเหล่านั้นแม้ว่าปริมาณจะดูเล็กน้อยก็ตาม โดยการทำรูที่ด้านล่างของภาชนะที่สามารถกักเก็บน้ำที่ไม่ต้องการได้ ส่วนแหล่งน้ำอื่น ๆ เช่น ในบ่อและอ่างน้ำของนก สามารถใช้วิธีบำบัดด้วยสารเคมีได้
แดมิอาโนแนะนำแบคทีเรียที่เรียกว่า Bacillus thuringiensis israelensis หรือเรียกสั้น ๆ ว่า Bti ซึ่งเป็นวิธีที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการฆ่าลูกน้ำของยุง ทั้งนี้ Bti มีอยู่หลายชนิดให้เลือก โดยแต่ละชนิดมีวัตถุประสงค์ในการฆ่าแมลงที่แตกต่างกัน ดังนั้นต้องดูให้แน่ใจว่าซื้อ Bti ที่ใช้สำหรับฆ่ายุงโดยเฉพาะ
Bti มีหลายรูปแบบด้วยกันรวมถึงผลิตภัณฑ์รูปวงแหวนที่เรียกว่า “Mosquito Dunks” วงแหวนเหล่านี้จะลอยอยู่ในน้ำและให้การปกป้องเป็นเวลา 30 วัน ผู้เชี่ยวชาญจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐฯ กล่าวว่า Mosquito Dunks ไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ สัตว์เลี้ยง และสัตว์อื่น ๆ และแมลงอื่น ๆ รวมถึงผึ้งด้วย
นอกจากนี้ เรายังสามารถสร้างกับดักยุงเองได้ โดยการใส่ฟาง หญ้าแห้ง หรือตัดหญ้าหนึ่งกำมือใส่ลงในภาชนะสีเข้มที่เติมน้ำ ปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลาหนึ่งถึงสองวัน จากนั้นใส่ mosquito dunk ลงไป
หากในบริเวณนั้นมียุงจำนวนมาก ให้วางภาชนะหลาย ๆ ใบไว้รอบ ๆ บริเวณนั้น กระบวนการย่อยสลายอินทรียวัตถุจะเป็นตัวดึงดูดแมลง โดยพวกมันจะวางไข่ในน้ำที่ผ่านการบำบัดแล้ว จากนั้นให้เปลี่ยนน้ำและเติมสารเคมีใหม่ทุก ๆ 30 วัน เพื่อยับยั้งการสืบพันธุ์ยุงรุ่นต่อไป นอกจากนี้ยุงยังชอบอยู่ในที่มีพืชรกร้าง ดังนั้นควรจัดสวนให้เป็นระเบียบ อย่าปล่อยให้ต้นไม้สูงจนเกินไป
แดมิอาโนแนะนำว่าควรหลีกเลี่ยงการฉีดพ่นสเปรย์ที่มีสารเคมีที่เป็นพิษ เพราะอาจเป็นการคุกคามแมลงชนิดอื่น ๆ ที่มีประโยชน์ได้ เธอเตือนด้วยว่าสารเคมีเหล่านี้ควบคุมได้เพียงส่วนเล็ก ๆ ของประชากรยุงที่โตเต็มวัยเท่านั้น และว่าสารพิษที่ใช้กำจัดยุงนั้น จำเป็นต้องใช้หลายครั้งในหนึ่งฤดูกาลเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพ
เธอกล่าวต่อไปว่า “ต้นไม้กันยุง” หรือ “Mosquito Plants” นั้นมีน้ำมันหรือสารเคมีที่สามารถขับไล่ยุง แต่ต้นไม้ดังกล่าวจะไม่กันยุงเว้นแต่ว่าสารเคมีเหล่านั้นจะถูกปล่อยออกมา โดยปกติแล้วจะเกิดจากการบดใบ ดังนั้นแค่มีต้นไม้แบบนี้ไว้รอบ ๆ ก็ไม่ได้ช่วยอะไร
นอกจากที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ยังมีสิ่งอื่น ๆ อีกมากมายที่สามารถทำได้เพื่อปกป้องตัวเองจากยุง เช่นการติดมุ้งลวดที่ประตูและหน้าต่างหรือปิดประตูหน้าต่างไว้ สวมเสื้อผ้าแขนยาวขายาว และลดเวลาที่อยู่นอกบ้านในช่วงหัวค่ำถึงเช้าตรู่ ซึ่งยุงจะออกล่าเหยื่อมากที่สุดในช่วงเวลานั้น
อย่างไรก็ตาม ยุงมีประโยชน์บางอย่างด้วย เช่นการที่เป็นแมลงผสมเกสร ซึ่งหมายความว่าช่วยให้พืชบางชนิดขยายพันธุ์ นอกจากนี้พวกมันยังเป็นอาหารของสัตว์บางชนิด โดยเฉพาะนกและค้างคาว ปลาและเต่าบางชนิดก็กินลูกน้ำยุงอีกด้วย แต่แดมิอาโนกล่าวว่า การกำจัดยุงตามที่อยู่อาศัย ไม่ได้เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมแต่อย่างใด
- ที่มา: วีโอเอ